धोंडो केशव कर्वे

-

                     महर्षी धोंडो केशव कर्वे

    • जन्म:- १८ एप्रिल १८५८ -- रत्नागिरी जिल्ह्यात शेरवली येथे
    • आईचे नाव:- लक्ष्मीबाई
    • प्राथमिक शिक्षण मुरुड येथे
    • १८७३ - राधाबाई यांच्याशी विवाह - १८९१ त्यांच्या मृत्यूनंतर ११ मार्च १८९३ रोजी           त्यांनी पंडिता रमाबाई यांच्या मुंबई येथील शारदा आश्रमातील गोदुबाई या           विधवेशी विवाह - "आनंदीबाई"  
    • १८८१ - मॅट्रीक उत्तीर्ण
    • १८८१ - फर्ग्युसन कॉलेज - गणिताचे प्राध्यापक
    • १८८४ - विल्सन कॉलेज मुंबई - गणित विषय घेऊन BA
    • ३१ डिसेंबर १८९३ - विदर्भातील वर्धा येथे "विधवा विवाहोत्तेजक मंडळी" ची वासुदेव         परांजपे यांच्या घरी स्थापना
    • १८९५ - विधवा विवाहोत्तेजक मंडळीचे नाव बदलून 'विधवा विवाह प्रतिबंधक               निवारक मंडळी'
    • १८ जून १८९६ - सदाशिव पेठेत रावबहाद्दूर भिडे यांच्या वाड्यात 'अनाथ                   बालीकाश्रामाची' स्थापना
    • १८९९ - गोरे यांच्या वाड्यात आश्रमाची खरी सुरुवात - प्लेगच्या साथीमुळे -- हिंगणे         येथे स्थलांतर
    • ४ मार्च १९०७ - पुणे येथील लाकडी पुलाजवळ डेक्कन एज्युकेशन सोसायटीच्या             जुन्या व प्रशस्त वाड्यात महिला विद्यालय सुरु केले - हे महाविद्यालय           सुद्धा हिंगणे येथे स्तलांतरित केले
    • ४ मार्च १९०८ - 'निष्काम कर्ममठाची स्थापना - कर्वे, मथुराबाई उचगावकर व             नारायण महादेव आठवले यांनी संस्थेला वाहून घेण्याची शपथ घेतली.
    • १९१५ - अनाथ बालिकाश्रम, महिला विद्यालय व निष्काम कर्म मठ यांच्या सेवक           सेविकांना एकत्र करून हिंगणे येथे 'महिला आश्रमाची' सुरुवात केली.
    • ३ जून १९१६ - कर्वेनी पुणे येथे महिला विद्यापीठ सुरु केले
    • १९१७ - विद्यापीठाच्या वतीने अध्यापिका विद्यालय सुरु
    • १९२० - सर विठ्ठलदास ठाकरसी यांनी महिला विद्यापीठाला आपल्या आईचे नाव           देण्याच्या मोबदल्यात २० लाख रुपये देणगी दिली.
    • १९२५-२६ मुंबई प्रांताच्या शिक्षण विभागाने त्यांची प्रशंसा केली
    • १९३५ - महाराष्ट्र ग्राम प्राथमिक शिक्षण मंडळ सुरु
    • २१ एप्रिल १९४४ - समता संघ स्थापन
    • १४ जून १९४६ - 'अनाथ बालीकाश्रामास' ५० वर्षे पूर्ण - संस्थेचे नाव बदलून 'हिंगणे        स्त्री शिक्षण संस्था'
    • १९४९ - SNDT विद्यापीठाला सरकारी मान्यता
    • १९५८ - जन्म शताब्दी वर्षानिमित्त भारत सरकारने कर्वे यांना भारतरत्न दिले.
    • ९ नोव्हेंबर १९६२ - हिंगणे येथे कर्वे यांचा मृत्यू.
    • पुस्तके:- आत्मवृत्त (आत्मचरित्र), Looking Back (Biography)   
             
       #BharatStudyForum
       #bharatstudyforum

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

भारताच्या राज्यघटनेची ठळक वैशिष्ट्ये

-
Image
भारताच्या राज्य घटनेची ठळक वैशिष्ट्य  भारताच्या घटनेची महत्वाची वैशिष्ट्य पुढीलप्रमाणे सांगता येतील:  सर्वात मोठी लिखित घटना लिखित राज्यघटना एक दस्तऐवज स्वरूपात असते एका निश्चित तारखेपासून अमलात येते   अमेरिकेची राज्यघटना पहिली लिखित राज्यघटना आहे ब्रिटनची राज्यघटना लिखित नाही म्हणजेच अलिखित आहे  1949 च्या मूळ राज्यघटनेत एक प्रास्तविका, 22 भाग, 395 कलमे आणि 8 अनुसूची होत्या. सध्या भारतीय राज्यघटनेत एक प्रास्ताविका, 25 भाग, 459 कलमे आणि 12 अनुसूची आहेत. संघराज्य आणि राज्यांसाठी एकच घटना असल्यामुळे राज्यघटना सर्वात मोठी झाली आहे.  विविध  स्रोतांपासून तयार करण्यात आलेली घटना सुमारे 60 देशांच्या घटनेचा अभ्यास करून महत्वाच्या तरतुदी घेण्यात आल्या आहेत   घटनेचा संरचनात्मक भाग भारत सरकारचा कायदा 1935 वर आधारित आहे कॅनडा, अमेरिका, ब्रिटन, आयर्लंड, जर्मनी, ई देशांकडून देखील काही कलमे घेण्यात आली आहेत. यामुळेच भारताची घटना 'उसनी घटना', 'ठिगळ्यांचे कार्य', 'पश्चिमेचे अनुकरण' अश्याप्रकारची टीका केली जाते मात्र हि टीका चु...
Read more

मौर्य कालीन भारत

-
मौर्य कालीन भारत भारतीय इतिहासातील महत्वाचा कालखंड भारतात एकछत्री साम्राज्याची स्थापना होऊन स्थिर शासन निर्माण  सिकंदरच्या मृत्यूनंतर ग्रीक अधिकाऱ्यांनी आपापल्या ताब्यातील प्रदेशात स्वतंत्र राज्यांची घोषणा केली त्या प्रदेशातील भारतीय राजांना एकत्र करून चंद्रगुप्त मौर्याने भारताच्या वायव्य भागात शांतता निर्माण केली चंद्रगुप्त मौर्य:- मौर्य साम्राज्याचा संस्थापक मध्य प्रदेशातील अवंती व पश्चिमेकडील सौराष्ट्र पर्यंत सत्ता राजधानी - पाटलीपुत्र बॅबिलोनचा ग्रीक राजा सेलुकस निकेटर याचा त्याने पराभव केला त्यामुळे काबुल, हेरत, कंदहार, हे प्रदेश मौर्य साम्राज्यात आले सेलुकस निकेटरने मेगॅस्थनिस हा राजदूत त्याच्या दरबारी पाठविला मेगॅस्थनिस ने भारतातील परिस्थितीचे वर्णन त्याच्या "इंडिका" या ग्रंथात केले आहे चंद्रगुप्ताने आयुष्याच्या शेवटच्या काळात राजपदाचा त्याग केला, त्याने जैन धर्माचा स्वीकार केला, तो म्हैसूरजवळील श्रावनबेलगोळ येथे जाऊन राहिला आणि तेथेच त्याचा मृत्यू झाला त्याच्यानंतर त्याचा मुलगा बिंदूसार हा राजा झाला सम्राट अशोक:- इ.स.पू. 273 च्या सुमारास म...
Read more

उत्तरेकडील प्राचीन राज्ये

-
उत्तरेकडील प्राचीन राज्ये उत्तर भारतात अनेक राजघराणी उदयास आली इंडो-ग्रीक, कुशाण, गुप्त व वर्धन सम्राट अशोकाच्याया मृत्यूनंतर मौर्य साम्राज्याचा ऱ्हास सुरु  शेवटचा मौर्य राजा ब्रिहद्रथचा पराभव त्याचाच सेनापती पुष्यमित्र शुंग याने केला इंडो-ग्रीक सत्ता:- भारताच्या वायव्येकडील प्रदेशात राज्य मिनँडर राजाचा उल्लेख भारतीय ग्रंथात मिलिंद असा केलेला आपणास आढळतो मिनँडरचे राज्य हिंदुकुश पर्वत, काश्मीर, बुंदेलखंड पर्यंत त्याने नागसेन या भिक्खू बरोबर बौद्ध तत्वज्ञानावर प्रश्नोत्तरे स्वरूपी चर्चा केली यातून "मिलिंद पन्हो" म्हणजे मिलिंदचे प्रश्न ग्रंथाची निर्मिती झाली इंडो-ग्रीकानंतर वायव्य भागात शक-पहलव या मध्य आशियातील टोळ्यांनी स्वाऱ्या करून छोटी राज्ये स्थापन केली कुशाण राजसत्ता:- शक- पहलवानंतर इसवी सनाच्या पहिल्या शतकात "कुशाण" भारतात आले सम्राट कनिष्क हा कुशानांचा प्रसिद्ध राजा होता त्याचे राज्य काबुलपासून वाराणसीपर्यंत होते त्याने सोन्याची व तांब्याची नाणी निर्माण केली नाण्यावर एका बाजूस कनिष्कची प्रतिमा आणि बाजूला "शाओ नाणो शाओ कनेष्की...
Read more